Τι είναι τα Ιδεατά Ιδιωτικά Δίκτυα (VPN)

Επιχειρήσεις με περισσότερα από ένα σημεία παρουσίας (καταστήματα, γραφεία) πολύ συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα επικοινωνίας ή λειτουργίας που απορρέουν από τη γεωγραφική απόσταση που χωρίζει αυτά τα σημεία. Σε αυτές ακριβώς τις επιχειρήσεις απευθύνεται ένα Ιδεατό Ιδιωτικό Δίκτυο (Virtual Private Network, VPN), το οποίο μπορεί να προσφέρει λύσεις σε θέματα επικοινωνίας, οργάνωσης, διαχείρισης και κατανομής πληροφοριών σε όλα τα τμήματα ή τα υποκαταστήματα μιας επιχείρησης, όπου κι αν βρίσκονται, και κυρίως με συγκεκριμένες εγγυήσεις.

Επικοινωνία

Ένα δίκτυο VPN έχει ως βασικό σκοπό να εξασφαλίσει την επικοινωνία κάθε απομακρυσμένου γραφείου/καταστήματος, ή ακόμα και με κάθε στέλεχος της εταιρίας που βρίσκεται εκτός γραφείου, με τα κεντρικά γραφεία της επιχείρησης ή οποιοδήποτε άλλο σημείο ανήκει στο εν λόγω δίκτυο (επικοινωνία any-to-any). Η επικοινωνία αυτή συνήθως αφορά στη λειτουργία επιχειρηματικών εφαρμογών, τη μεταφορά αρχείων, την τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των σημείων, την πρόσβαση στο Διαδίκτυο και στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο αλλά και σε οποιαδήποτε άλλη ανάγκη επιθυμεί να καλύψει η επιχείρηση. Η συνηθέστερη περιγραφή ενός Ιδεατού Ιδιωτικού Δικτύου είναι αυτή μιας υποδομής που επιτρέπει τη σύνδεση δύο ή περισσότερων ιδιωτικών δικτύων με το Internet μέσα από ένα ασφαλές κανάλι. Στην πραγματικότητα, τα VPN προσφέρουν πρόσβαση στο Internet και επικοινωνία ανάμεσα σε γραφεία/καταστήματα μιας επιχείρησης που βρίσκονται σε διαφορετικές γεωγραφικές τοποθεσίες χρησιμοποιώντας το ήδη υπάρχον δημόσιο δίκτυο και όχι ακριβές μισθωμένες γραμμές. Την ίδια στιγμή, τα Ιδεατά Ιδιωτικά Δίκτυα παρέχουν τον ίδιο βαθμό ασφαλείας με τα ιδιωτικά δίκτυα, ενώ εκμεταλλεύονται αποτελεσματικά τις οικονομίες κλίμακος που δημιουργούνται.

Ανταλλαγή πληροφοριών

Το VPN αποτελεί επίσης ιδιαίτερα αποτελεσματικό τρόπο ανταλλαγής σημαντικών πληροφοριών και δεδομένων ανάμεσα σε υπαλλήλους που βρίσκονται σε διαφορετικές τοποθεσίες, όπως γραφεία και καταστήματα της επιχείρησης, σε πελάτες, προμηθευτές και γενικότερα εκτός γραφείου. Καθώς οι επιχειρήσεις δεν είναι πλέον αναγκασμένες να επενδύσουν στην απαραίτητη υποδομή, μπορούν να μειώσουν ακόμη περισσότερο το λειτουργικό τους κόστος με το να αναθέτουν τις υπηρεσίες δικτύου σε παρόχους τέτοιων υπηρεσιών (ψηφιακό outsourcing).
Εξάλλου, τα VPN μειώνουν ακόμη περισσότερο τα κόστη της επιχείρησης, καθώς εξαλείφουν την ανάγκη για υπεραστικά τηλεφωνήματα είτε για σύνδεση στο Διαδίκτυο, είτε για επικοινωνία ανάμεσα σε διαφορετικά γραφεία της επιχείρησης, καθώς η σύνδεση (κλήση) πραγματοποιείται με τον πλησιέστερο κόμβο του παρόχου.

Δομή και Ασφάλεια

Τα Ιδεατά Ιδιωτικά Δίκτυα δομούνται σήμερα με διάφορους τρόπους. Ο δημοφιλέστερος τρόπος είναι η χρήση τεχνολογιών ΙP, οι οποίες προσφέρουν περισσότερες δυνατότητες αλλά και ευελιξία. Επίσης οι IP δίνουν τη δυνατότητα παροχής πληθώρας υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας στην επιχείρηση. Η ασφάλεια και η προστασία των δεδομένων είναι παράγοντας πρωταρχικής σημασίας όταν γίνεται ανάπτυξη υπηρεσιών μέσω Διαδικτύου, γεγονός που τις καθιστά ευάλωτες σεεπιθέσεις και πρόσβαση από ανεπιθύμητα μέρη. Τα ασφαλή IP-VPN δίκτυα προσφέρουν υψηλότατο βαθμό ασφαλείας από τέτοιες απειλές. Μολονότι οι ρυθμίσεις ασφαλείας διαφέρουν από λύση σε λύση, οι περισσότεροι πάροχοι Ιδεατών Ιδιωτικών Δικτύων με τη χρήση IP, προσφέρουν κρυπτογράφηση δεδομένων (data encryption), firewall, προστασία από ανεπιθύμητη ηλεκτρονική αλληλογραφία (spamming) κ.ά.

Τα Ιδεατά Ιδιωτικά Δίκτυα χωρίζονται σε τρεις γενικές κατηγορίες: αυτά που βασίζονται στον εξοπλισμό, αυτά που βασίζονται στα firewall και όσα χρησιμοποιούν ανεξάρτητες εφαρμογές. Απλούστερα είναι τα VPN που βασίζονται στον εξοπλισμό, ωστόσο συχνά δεν είναι τόσο ευέλικτα όσο τα VPN που χρησιμοποιούν λογισμικό. Ασφαλέστερα όλων θεωρούνται τα δίκτυα που βασίζονται σε firewall. Ωστόσο, αν γίνει υπερ-φόρτωση του firewall, ενδέχεται να προκύψουν ζητήματα απόδοσης.
Ωστόσο, καθώς η αγορά των Ιδεατών Ιδιωτικών Δικτύων ωριμάζει και εξελίσσεται ταχύτατα, όλο και συχνότερα τα διαφορετικά μοντέλα δόμησης VPN δανείζονται το ένα χαρακτηριστικά από το άλλο. Έτσι, πολλοί πάροχοι παρέχουν δίκτυα που συνδυάζουν εξοπλισμό, λογισμικό αλλά και τα πολύ υψηλά επίπεδα ασφαλείας που προσφέρουν τα firewall.

Επιπλέον, εταιρίες που παρέχουν VPN προσφέρουν όλο και συχνότερα -εκτός από τη δόμηση του δικτύου- και επιπλέον υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας στην επιχείρηση, όπως συμβουλευτικές υπηρεσίες, σχεδιασμό, υποστήριξη, εργαλεία ηλεκτρονικού εμπορίου αλλά και το τελευταίο διάστημα τηλεφωνία μέσω Διαδικτύου. Η λεγόμενη VoIP (Voice over IP) τηλεφωνία έχει γίνει τόσο δημοφιλής για τις εξαιρετικά χαμηλές χρεώσεις που παρέχει, ώστε πρόσφατα στη Βρετανία τα VoIP τηλέφωνα απέκτησαν δικό τους πρόθεμα.

Πλεονεκτήματα των Ιδεατών Ιδιωτικών Δικτύων

Τα Ιδεατά Ιδιωτικά Δίκτυα τον τελευταίο καιρό έχουν λάβει σημαντική δημοσιότητα, όπως και άλλες τεχνολογίες δικτύου. Ωστόσο, τα VPN παρέχουν περισσότερα πλεονεκτήματα σε σχέση με τις "παραδοσιακές" τεχνολογίες διασύνδεσης, γεγονός που τα έχει καταστήσει ιδιαίτερα δημοφιλή. Όπως είδαμε ήδη, το βασικό τους χαρακτηριστικό είναι ότι επιτρέπουν τη χρήση του Internet για την επικοινωνία ανάμεσα στα γραφεία/καταστήματα μιας επιχείρησης που βρίσκονται σε διαφορετικές γεωγραφικές τοποθεσίες. Όπως θα δούμε παρακάτω, αυτό προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα, καθώς στην πραγματικότητα χρησιμοποιείται μια ενιαία υποδομή για να πραγματοποιηθούν δύο λειτουργίες: σύνδεση στο Διαδίκτυο και εσωτερική επικοινωνία.
 

Τρία είναι τα βασικά πλεονεκτήματα των VPN: η εξοικονόμηση κόστους, η ευελιξία που παρέχουν, καθώς προσαρμόζονται εύκολα στις ανάγκες επιχειρήσεων διαφορετικών μεγεθών και απαιτήσεων, και η ασφάλεια.

• Εξοικονόμηση κόστους

Η εξοικονόμηση κόστους προκύπτει καθώς τα Ιδεατά Ιδιωτικά Δίκτυα εξαλείφουν την ανάγκη για ακριβές μισθωμένες γραμμές. Με ένα VPN, η επιχείρηση χρειάζεται μια τοπική μισθωμένη γραμμή (με πολύ χαμηλότερο κόστος) ή ακόμα και μια ευρυζωνική σύνδεση.Με αυτό τον τρόπο η επιχείρηση αποκτά σύνδεση στο Internet, την οποία παράλληλα χρησιμοποιεί για την επικοινωνία ανάμεσα στα γραφεία ή καταστήματά της που βρίσκονται σε διαφορετικά σημεία. Όπως είναι κατανοητό, με αυτό τον τρόπο μειώνονται σημαντικά τα τηλεπικοινωνιακά κόστη, καθώς δεν απαιτείται ακριβή υποδομή και από την άλλη εξαλείφονται οι υπεραστικές κλήσεις. Το κόστος μιας επιχείρησης που θα επιλέξει την "παραδοσιακή" λύση της μισθωμένης γραμμής μπορεί στην αρχή να μη φαντάζει πολύ υψηλό, αλλά σχεδόν πάντοτε αυξάνεται στην πορεία, σχεδόν γεωμετρικά. Για παράδειγμα, μια μικρή επιχείρηση με δύο καταστήματα αγοράζει μια μισθωμένη γραμμή για να τα συνδέσει. Αν όμως ανοίξει και τρίτο κατάστημα, θα χρειαστεί δύο επιπλέον μισθωμένες γραμμές. Έτσι, 4 καταστήματα χρειάζονται 6 γραμμές, 5 καταστήματα χρειάζονται
10 κ.ο.κ.

• Ευελιξία

Σε ό,τι αφορά την ευελιξία που παρέχουν τα Ιδεατά Ιδιωτικά Δίκτυα, εκτός από το γεγονός ότι προσαρμόζονται εύκολα στις ανάγκες των επιχειρήσεων, όπως η πλειονότητα των υπηρεσιών δικτύου, δεν απαιτούν την υπογραφή μακροχρόνιου συμβολαίου της επιχείρησης με τον πάροχο. Είναι εύκολο για μια εταιρία να αλλάξει πάροχο, αν αυτό τη συμφέρει οικονομικά. Επιπλέον, ένα VPN απαιτεί πολύ μικρότερο χρόνο στη "στήσιμo" του από την εγκατάσταση μιας μισθωμένης γραμμής. Για τομείς της οικονομίας όπως οι Ασφάλειες ή οι Κατασκευές, η εξοικονόμηση χρόνου αποτελεί κρίσιμο παράγοντα.

• Ασφάλεια

Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, ένα από τα βασικότερα πλεονεκτήματα των VPN και μία από τις αιτίες της ραγδαίας ανάπτυξής τους είναι ο πολύ υψηλός βαθμός ασφάλειας που παρέχουν. Τα δεδομένα που διακινούνται μέσω των VPN είναι εμπιστευτικά, και απαιτείται πιστοποίηση με κωδικούς για την πρόσβαση σε αυτά. Συχνά εταιρίες επιλέγουν να αναπτύσσουν extranets πάνω σε Ιδεατά Ιδιωτικά Δίκτυα, προκειμένου να δώσουν συγκεκριμένα δικαιώματα πρόσβασης σε πελάτες, συνεργάτες και εμπορικούς εταίρους. Επίσης, η λύση αυτή επιτρέπει και τον έλεγχο της πρόσβασης, με διαφορετικά δικαιώματα για διαφορετικές ομάδες εργαζομένων. Αυτή η μέθοδος είναι πολύ πιο απλή και οικονομική από "παραδοσιακές" μεθόδους που εφαρμόζουν σήμερα διευθυντές τεχνολογίας.